Header photo Trigger

PARK W MIEŚCIE KRÓLEWSKIM KOWAL

Kowal to stare historyczne miasto na Kujawach, położone w sąsiedztwie lasów i jezior Gostynińsko – Włocławskiego Parku Krajobrazowego. Położone jest w odległości 4 km od węzła autostrady A-1, noszącego nazwę „ Kowal”.

Jego pisana historia zaczyna się od 20 stycznia 1185r., kiedy to książę mazowiecki Leszek wydał dokument, w którym nadał kanonikom włocławskim wieś Kowale wraz z kościołem. Na początku XIV wieku Kowal stał się siedzibą kasztelanii.

W mieście 30 kwietnia 1310r. urodził się król Kazimierz Wielki, co udokumentował kronikarz Jan Długosz: "Dnia 30 kwietnia 1310 r. w miasteczku Kowal, na ziemi kujawskiej, księżna Jadwiga, żona Władysława Łokietka powiła syna Kazimierza, którego narodzenie i kolebkę osądziłem za godne osobnej wzmianki, aby ją przesłać potomnym czasom".

Nie zachowały się dokumenty potwierdzające, kiedy Kowal otrzymał prawa miejskie, ale wszystko na to wskazuje, że stało się to dzięki królowi Kazimierzowi Wielkiemu, który ufundował Miastu istniejący do dziś kościół parafialny.

Miasto powstało na prawie magdeburskim i z czasem stało się jednym ze znaczniejszych w województwie brzesko – kujawskim, stanowiąc siedzibę starostów grodowych.

W 1519 r. król Zygmunt Stary dokonał drugiej lokacji miasta na prawie chełmińskim. Na początku XVII w. w Kowalu było 240 domów, co pozwala szacować jego ludność na ok.1400 osób.

W drugiej połowie XVII w. po potopie szwedzkim w Kowalu zostało jedynie 30 domów i miasto już nigdy nie wróciło do dawnej świetności. Po rozbiorach Kowal najpierw znalazł się w zaborze pruskim, a od 1815 r. pod zaborem rosyjskim.

Na przełomie XVIII i na początki XIX w. z pejzażu miasta zniknęły niektóre budowle, w tym zamek, kościół św. Mikołaja ( 1804), kościół św. Fabiana i Sebastiana, a w 1832r. spalił się kościół św. Ducha. W 1836r. zaborcy zlikwidowali powiat kowalski, a w 1870r. Kowalowi odebrano prawa miejskie, które zostały przywrócone po odzyskaniu niepodległości w lutym 1919r. Tragicznym wydarzeniem w historii miasta tego okresu był wielki pożar, który w sierpniu 1921r. zniszczył jego centrum oraz kilka dalszych ulic. Pożar pochłonął aż 396 budynków. W okresie międzywojennym Kowal stanowił znaczący ośrodek rzemieślniczo - handlowy. Istniały tu młyny, tartaki i olejarnie. Znaczna część mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa. Życie gospodarcze ożywiały cotygodniowe targi oraz jarmarki. W okresie międzywojennym miasto liczyło od 4- 5 tys. mieszkańców stanowiąc mozaikę trzech narodowości: polskiej, żydowskiej i niemieckiej. Kowalscy żydzi zostali wymordowani przez okupantów niemieckich w czasie II wojny światowej – z 1300 mieszkańców pochodzenia żydowskiego z gett i obozów powróciło zaledwie 13.

Po zakończeniu wojny Kowal liczył ok. 3 tys. mieszkańców. Powstająca infrastruktura gospodarcza była typowa dla okresu PRL i składała się z Gminnej Spółdzielni, Banku Spółdzielczego i Spółdzielni Kółek Rolniczych. Wybudowano nową szkołę i ok. 200 mieszkań komunalnych. W mieście było wtedy 30 ulic. W demokratycznej Polsce infrastruktura Kowala została wzbogacona o sieć wodociągową, kanalizacji sanitarnej wraz z oczyszczalnią, z której korzysta blisko 100 % mieszkańców. Ponad 99% spośród nich ma koło swoich domów i mieszkań drogi utwardzone asfaltem, kostką brukową, a w centrum – brukiem klinkierowym. W całym mieście ułożona jest sieć światłowodowa, a wszystkie jego ulice i place oświetlają lampy ledowe. Chlubą Kowala jest zieleń w przestrzeni publicznej, składająca się z trzech parków, zadbanych skwerów oraz ponad 25 km ogródków przyulicznych urządzonych wzdłuż ulic.

Dla wizerunku miasta ważne są pomniki: króla Kazimierza Wielkiego oraz Pomnik Niepodległości, znajdujący się na rynku.

Dzięki staraniom urodzonego w Kowalu wybitnego aktora Jana Nowickiego miasto posiada hymn skomponowany przez Jana Kantego Pawluśkiewicza oraz hejnał skomponowany przez Zbigniewa Preisnera.

 

Na przełomie XVIII i na początki XIX w. z pejzażu miasta zniknęły niektóre budowle, w tym zamek, kościół św. Mikołaja ( 1804), kościół św. Fabiana i Sebastiana, a w 1832r. spalił się kościół św. Ducha. W 1836r. zaborcy zlikwidowali powiat kowalski, a w 1870r. Kowalowi odebrano prawa miejskie, które zostały przywrócone po odzyskaniu niepodległości w lutym 1919r. Tragicznym wydarzeniem w historii miasta tego okresu był wielki pożar, który w sierpniu 1921r. zniszczył jego centrum oraz kilka dalszych ulic. Pożar pochłonął aż 396 budynków. W okresie międzywojennym Kowal stanowił znaczący ośrodek rzemieślniczo - handlowy. Istniały tu młyny, tartaki i olejarnie. Znaczna część mieszkańców utrzymywała się z rolnictwa. Życie gospodarcze ożywiały cotygodniowe targi oraz jarmarki. W okresie międzywojennym miasto liczyło od 4- 5 tys. mieszkańców stanowiąc mozaikę trzech narodowości: polskiej, żydowskiej i niemieckiej. Kowalscy żydzi zostali wymordowani przez okupantów niemieckich w czasie II wojny światowej – z 1300 mieszkańców pochodzenia żydowskiego z gett i obozów powróciło zaledwie 13.

Po zakończeniu wojny Kowal liczył ok. 3 tys. mieszkańców. Powstająca infrastruktura gospodarcza była typowa dla okresu PRL i składała się z Gminnej Spółdzielni, Banku Spółdzielczego i Spółdzielni Kółek Rolniczych. Wybudowano nową szkołę i ok. 200 mieszkań komunalnych. W mieście było wtedy 30 ulic. W demokratycznej Polsce infrastruktura Kowala została wzbogacona o sieć wodociągową, kanalizacji sanitarnej wraz z oczyszczalnią, z której korzysta blisko 100 % mieszkańców. Ponad 99% spośród nich ma koło swoich domów i mieszkań drogi utwardzone asfaltem, kostką brukową, a w centrum – brukiem klinkierowym. W całym mieście ułożona jest sieć światłowodowa, a wszystkie jego ulice i place oświetlają lampy ledowe. Chlubą Kowala jest zieleń w przestrzeni publicznej, składająca się z trzech parków, zadbanych skwerów oraz ponad 25 km ogródków przyulicznych urządzonych wzdłuż ulic.

Dla wizerunku miasta ważne są pomniki: króla Kazimierza Wielkiego oraz Pomnik Niepodległości, znajdujący się na rynku.

Dzięki staraniom urodzonego w Kowalu wybitnego aktora Jana Nowickiego miasto posiada hymn skomponowany przez Jana Kantego Pawluśkiewicza oraz hejnał skomponowany przez Zbigniewa Preisnera.